'Groundcontrol of het verlangen om te zweven'

tekst uitgesproken tijdens de opening van deze expositie bij Galerie Wit, Wageningen

Het werk van André Pielage en Lenneke van der Goot is visueel heel verschillend, maar toch in veel opzichten nauw verwant. Allebei zijn ze avontuurlijk in hun materiaalgebruik. Ze experimenteren er op los en weten de onverwachte toevalligheden die dat oplevert uit te buiten.

Van der Goot gebruikt niet alleen pen en papier; ze kwast en krast, snijdt en scheurt, vouwt en plakt er op los. Uit de ongewisse uitkomsten daarvan heeft ze een enorme ervaring opgebouwd. Zoals te zien is in haar recente publicatie Wandering lines kan ze kennelijk weergeven wat ze maar wil. Dat boek bevat trouwens een literaire tegenhanger van haar beeldend werk in de vorm van prachtig poëtisch proza door Richtje Reinsma.

In zijn ruimtelijke werk en zijn installaties gebruikte Pielage onder andere (!) rubber deurmatten, boomtwijgjes, brons, polystyreen en bijpassende oplosmiddelen, een vrachtwagentrekker, aluminiumfolie, dode dennentakken, groeiende planten, dood mos, stoplichten, gekleurde boombladeren, hoogwerkers. In deze tentoonstelling ziet u ondefinieerbare poreuze beelden gegoten uit aluminium, en visueel getemd craquelé op geglazuurd aardewerk.

Beide kunstenaars zetten steeds de toeschouwer op het verkeerde been, die niet precies weet wat ie ziet of wat hem overkomt. Dat zijn niet alleen mensen. Pielage bouwde een levensgrote transparante 2-dimensionale boerenhoeve met daarop een ooievaarsnest, waarvan de (succesvolle) bewoners kennelijk onbewust waren van het feit dat die Uiverhoeve tot de categorie visueel nepnieuws behoort.

Het werk van beiden gaat over het ervaren van ruimte, door zowel de kunstenaar als de toeschouwer. De titel van de tentoonstelling, Ground Control of het verlangen om te zweven, is een belangrijk aspect daarvan.

Te zweven is kennelijk een diep menselijk verlangen, getuige de euforie over het opstijgen van de eerste bemande hete lucht ballon in 1783. Later kwam zweefvliegen, en sinds kort kennen we kite-surfen, para-gliding en drones. Van der Goot maakte zo’n tien jaar geleden een serie Floaters, waarvan er hier een te zien is, als tegenhanger van Pielage's werk Reclining. In haar recentere werk suggereert Van der Goot vaak zwevende geometrische veelvlakken, die soms als 3-D uitgroeisels van de tekening worden opgestuwd door gekleurd licht. Of ze laat ruimtelijke objecten zweven boven piepkleine mensjes, die niet alleen als schaal fungeren, maar ook het verlangen illustreren om zelf langzaam los te komen van de aarde.

In tegenstelling collega’s die de indruk wekken (met behulp van helium, elektromagneten of drones) zaken als betonnen blokken te laten zweven, streven Lenneke en André geloof ik niet naar het zweven zelf. Het gaat hen om het onvervulde verlangen ervan, en de schoonheid die door het weergeven daarvan wordt gecreëerd.

Het is als het verschil tussen kijken naar en zien van goede kunst: u kijkt naar een brok metaal, een doek met verf, een vel papier met inkt, maar u ziet iets heel anders.

Ik wens u veel Zie-plezier in deze expositie.

Nico van Breemen